ADOS – 2 to specjalnie przygotowany protokół obserwacji, określany jako “złoty standard” w diagnozie zaburzeń ze spektrum autyzmu. ADOS – 2 (Autism Diagnosis Observation Schedule) jest testem i obejmuje szereg prób (zadań) do wykonania lub wspólnych aktywności oraz specjalnie przygotowaną rozmowę/wywiad.
Celem zastosowania narzędzia jest ocena różnych sfer funkcjonowania, ważnych z punktu widzenia ASD, takich jak komunikacja społeczna, zabawa czy zachowania stereotypowe. Jest on przygotowany tak, by uwzględniać kryteria diagnostyczne z podręcznika DSM, stosowanego w diagnozie klinicznej różnych stanów medycznych.
ADOS – 2 jest przeznaczony do użycia wśród bardzo szerokiej grupy badanych – stosuje się go już u dzieci od 12 miesiąca życia, można nim diagnozować także młodzież i dorosłych. Składa się z pięciu modułów, z których diagnosta wybiera odpowiedni, zależnie od wieku badanego.
Test można wykorzystać zarówno w ocenie osób niemówiących jak i tych, które posługują się mową. Nie jest jednak dostosowany do badania osób z dodatkowymi niepełnosprawnościami, jak niedosłuch, niedowidzenie czy niepełnosprawność narządu ruchu. By stosować ADOS-2 w praktyce diagnosta musi przejść specjalne szkolenie.
Badanie trwa około godziny i polega na proponowaniu przez diagnostę różnych zabaw czy tematów do rozmowy, zależnie tego w jakim wieku jest badana osoba. ADOS – 2 pozwala dzięki temu na analizę i ocenę nieprawidłowości charakterystycznych dla spektrum autyzmu.
W Polsce proces diagnostyczny jest szerszy niż zastosowanie samego testu, dlatego diagnozę stawia się w zespole specjalistów (najczęściej są to pedagog, psycholog i psychiatra), jak również na podstawie obserwacji klinicznej i wywiadu z rodziną.